แบ่งตามลักษณะขนาดเม็ดดิน เป็นพวกเม็ดหยาบได้แก่ กรวด (Gravel) และทราย (Sand) และพวกเม็ดละเอียด ได้แก่ ดินเหนียว (Clay) และดินทราย (Silt) 2. แบ่งย่อยตามลักษณะการกระจายของเม็ดดิน สำหรับพวกเม็ดหยาบเป็นพวกที่เม็ดคละหลาย ขนาด (Well Graded) และเม็ดไม่คละ เนื่องจากมีเม็ดขนาดเดียวกันมากหรือขนาดเม็ดขาดช่วง (Poorly Grade) 3. แบ่งย่อยตามค่า Atterberg's limits สำหรับพวกเม็ดละเอียด เรียกว่า Plasticity เช่น พวก มีค่า L. และ P. I สูง เรียกว่า High Liquid Limit เป็นต้น เมื่อถึงขั้นสุดท้าย จะมีอักษรย่อแทน 2 ตัว (ในกรณีก้ำกึ่งใช้ 4 ตัว) เช่น CH' GW' SP หรือ GM-GC' ML-CL การจำแนกโดยระบบ AASHO Classification(2) ใช้อักษรย่อจาก A-1 ถึง A-7 โดยที่เรียงลำดับจากความเหมาะสมในการใช้เป็นวัสดุก่อสร้างทาง คือ A-1 ถึง A-3 เหมาะสมมาก ส่วน A-4 ถึง A-7 พอใช้ถึงใช้ไม่ได้ นอกจากนั้นยังมีการแบ่งย่อยลงไปอีกสำหรับกรุ๊ป A-1' A-2' A-7 เช่น A-1-a' A-1-b' A-2-4' A-2-7' A-7-5 เป็นต้น ดังแสดงในตารางที่ 2 1. แบ่งตามการกระจายของเม็ดดิน 2. แบ่งตามค่า Atterberg's Limits 3. แบ่งตามค่า Group Index (G. I. ) เมื่อถึงขั้นตอนสุดท้าย จะมีอักษรต่อ 2 หรือ 3 และมีวงเล็บต่อท้ายด้วยค่า Group Index เช่น A-1-a(0)' A-3(0)' A-7-b(12) ตารางที่ 2 รายละเอียดการจำแนกดินระบบ AASHO Classification อ้างอิง (1) (2)
ลักษณะชั้นหน้าตัดข้างของดิน ดินที่ทับถมกันเป็นชั้นๆตามแนวดิ่ง เรียกว่า หน้าตัดข้างของดิน ดินแต่ละชั้นจะมีลักษณะเนื้อดิน สีดิน แตกต่างกันไป นักวิทยาศาสตร์ได้แบ่งดินในแนวลึกหรือแนวดิ่งเป็น 4 ชั้น ได้แก่ ชั้น O, A, B และ C โดยใช้ความลึกและส่วนประกอบของดินแต่ละชั้นเป็นเกณฑ์ในการแบ่งดังนี้ 1. ชั้น O ( O Horizon) หรือชั้นอินทรียวัตถุ เป็นดินที่อยู่ชั้นบนสุด เป็นชั้นที่มีต้นไม้ปกคลุม มีเศษใบไม้ กิ่งไม้ผุพังปกคลุมและทับถมอยู่ทำให้ดินอ่อนนุ่ม สีคล้ำ พื้นดินมีความชุ่มชื่นสูง เกิดการย่อยสลายของซากพืชซากสัตว์ได้ดี ทำให้ดินมีฮิวมัสมาก ดินจึงมีความอุดมสมบูรณ์เหมาะต่อการเจริญเติบโตของพืช จึงพบรากของพืชแผ่กระจายอยู่โดยทั่วไป ลักษณะดังกล่าวของดินชั้น O จะเป็นดินที่เกิดอยู่กับที่จากการผุพังของหิน โดยไม่ได้ถูกพัดพาไปที่อื่น สามารถพบได้ในพื้นที่ป่า ส่วนพื้นที่ที่ทำการเกษตรจะไม่มีดินชั้นนี้เพราะถูกไถ พรวนไปหมดแล้ว 2. ชั้น A ( A Horizon) หรือชั้นดินแร่ เป็นชั้นดินที่อยู่ลึกถัดไปจากดินชั้น O บริเวณส่วนบนของดินชั้นนี้จะพบสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่จำนวนมาก และยังคงมีอินทรียวัตถุปรากฏอยู่ทั่วไป ดินมีสีจาง เนื้อดินหยาบ ลักษณะแตกต่างกับดินชั้นบนสุดอย่างชัดเจน บริเวณส่วนล่างของชั้นดินจะมีการทับถมของแร่ธาตุ เนื่องจากดินมีการซึมชะ (eluviation) โดยน้ำจากผิวดินนำพาตะกอนขนาดละเอียดมาทับถมและมี การซึมชะละลาย (leaching) โดยน้ำละลายอนินทรียวัตถุในดิน เช่น เหล็ก อะลูมิเนียม และ/หรือแคลเซียมคาร์บอเนตไหลลงสู่ชั้นที่อยู่ลึกลงไป 3.
ลักษณะภูมิประเทศ ( Topography) ในพื้นที่หนึ่งๆ จะมีภูมิประเทศแตกต่างกัน พื้นที่บางแห่งมีความลาดชันสูง บางแห่งเป็นพื้นที่ราบ ลักษณะภูมิประเทศส่งผลต่อความรุนแรง ในการชะล้างพังทลายของหน้าดิน การระบายน้ำ และปริมาณความชื้นในดิน เช่น ดินที่เกิดในพื้นที่ราบจะมีการสะสมและทับถมของตะกอนต่างๆ มีการชะล้างพังทลายของหน้าดินต่ำ ดินชั้นบน ค่อนข้างหนา ส่วนดินที่เกิดในพื้นที่ที่มีความลาดชันสูง มีจำนวนชั้นดินน้อย มีการชะล้างพังทลายของหน้าดินมาก ดินชั้นบนจะบางหรืออาจไม่มีดินชั้นบนเลย เนื้อดินที่พบจะหยาบกว่าดิน ที่พบในบริเวณพื้นที่ราบ 4. วัตถุต้นกำเนิดดิน (Soil Parent Material) หินและแร่ที่สลายตัวเป็นดินมีผลทำให้ดินมีจำนวนและปริมาณแร่ธาตุ สีของดิน เนื้อดินและความเป็นกรดเบสของดินแตกต่างกัน เช่น ดินที่เกิดจากการสลายตัวมาจากหินที่ประกอบด้วยแร่ที่มีปฏิกิริยาเป็นเบส เนื้อดินจะละเอียด มีสีคล้ำมีความอุดมสมบูรณ์สูง ส่วนดินที่เกิดจากการสลายตัวมาจากหินที่ประกอบด้วยแร่ที่มีปฏิกิริยาเป็นกรด เนื้อดินจะหยาบ มีสีจาง และมีความอุดมสมบูรณ์ต่ำ 5. เวลา (Time) ดินที่มีอายุนานกว่าจะมีสภาพหน้าตัดข้างของดินสมบูรณ์กว่าดินที่มีอายุน้อย แต่ถ้าดินเกิดในภูมิอากาศที่ทำให้การสลายตัวเร็วและรุนแรงมาก เช่น ในเขตร้อนชุ่มชื้น ดินจะมีลักษณะของหน้าตัดข้างของดินที่ค่อนข้างสมบูรณ์ถึงแม้จะใช้เวลาน้อยกว่าปกติ
1 ถึง 1.
ระบบ Unified Soil Classification 2. ระบบ AASHO Classification ทั้งสองระบบ อาศัยข้อมูลพื้นฐานในการจำแนกคล้ายๆกัน คือ การกระจายและขนาดของเม็ดดิน, ค่า Atterberg's limits (L. I) สีกลิ่น และการจับตัวของเม็ดดิน รวมทั้งอินทรีย์สารที่เจือปน ซึ่งรายละเอียดการทดสอบหาข้อมูลเหล่านี้ได้กล่าวไว้ในบทของ Atterberg's Limits และ บทของการหาขนาดเม็ดดิน แล้ว ตารางที่ 1 การจำแนกโดยระบบ Unified Soil Classification system รูปที่ 2 กราฟสำหรับหาค่า Group Index และกราฟการจำแนกย่อยของกรุ๊ป A – 4 ถึง A ตารางที่ 3 ตัวอย่างข้อมูลเพื่อการจำแนกดิน
การจําแนกดิน (Soil classification) เป็นการแบ่งดินออกเป็นหมวด หมู่ในระดับต่างๆ ได้แก่อันดับ (Order) อันดับย่อย (Suborder) กลุ่มดินใหญ่ (Great Group) กลุ่มดินย่อย (Subgroup) วงศ์ดิน (Family) และชุดดิน (Soil Series) ตามระบบอนุกรมวิธานดิน (Soil Taxonomy) ปี 2541โดยใช้ลักษณะและคุณสมบัติต่างๆ ของดินที่คล้ายคลึงกัน 1. แบ่งตามลักษณะขนาดเม็ดดิน เป็นพวกเม็ดหยาบได้แก่ กรวด (Gravel) และทราย (Sand) และพวกเม็ดละเอียด ได้แก่ ดินเหนียว (Clay) และดินทราย (Silt) 2. แบ่งย่อยตามลักษณะการกระจายของเม็ด สำหรับพวกเม็ดหยาบเป็นพวกที่เม็ดคละหลายขนาด (Well Graded) และเม็ดไม่คละ เนื่องจากมีเม็ดขนาดเดียวกันมากหรือขนาดเม็ดขาดช่วง (Poorly Grade) 3. แบ่งย่อยตามค่า Atterberg's Limits สำหรับพวกเม็ดละเอียด เรียกว่า Plasticity เช่น พวกมีค่า L. L. และ P. I.
การแบ่งชั้น: ความหมายทฤษฎีและตัวอย่าง 09/30/2017 จากเว็บไซต์ บรรณาธิการของEncyclopædia Britannica (2560). การแบ่งชั้น 09/30/2017 จากเว็บไซต์Encyclopædia Britannica: บรรณาธิการ. (2560). การแบ่งชั้น 30/09/2017 เว็บไซต์วิทยาศาสตร์และชีววิทยา: IUSS Working Group WRB, 2015. World Reference Base for Soil Resources 2014, Update 2015. International Soil Classification System for Soil Nomenclature and the Creation of Soil Map Legends. รายงานทรัพยากรดินโลก 106. FAO, Rome. บรรณาธิการ. โครงสร้างตะกอน 10/03/2017 จากเว็บไซต์ Indiana Edu:
สัญลักษณ์จากการจำแนก SOIL A คือ A-2-4 (0) โดยที่ตัวเลขในวงเล็บคือค่า Group Indexสำหรับ SOIL B และ C ได้รวมการจำแนกและเหตุผล ขั้นตอนการจำแนกตัวอย่างดิน SOIL B และ C โดยระบบ AASHO Classification